trong phim : CHÙM NHO PHẨN NỘ
JOHN STEINBECK
CHAPTER 2: GÃ QUÁ GIANG
[[đề bài và hình ảnh của người dịch ]
Một chiếc xe vận tải màu đỏ đậu trước cửa một tiệm ăn nhỏ bên đường. Đằng chóp cái ống khỏi thẳng đứng đang rùng rùng nhẹ nhả từng bụm nhỏ khói xanh nhạt, khó thấy . Đây là chiếc xe vận tải loại mới, màu đỏ sáng bóng . Người ta có thể nhìn thấy một hàng chữ lớn mười hai phân tây hai bên sườn xe:
CÔNG TY VẬN TẢI THÀNH PHỐ OKLAHOMA
Những bánh xe đôi mới toanh. Một ống khóa đồng đang gài thẳng đứng ở hai cánh cửa lớn phía sau xe. Bên trong tiệm ăn che màn, có tiếng máy thu thanh. Một điệu nhạc khiêu vũ được vặn nhỏ lại đúng mức vì chẳng ai buồn nghe.
Cái quạt máy được đặt trên lối vào, đang nhè nhẹ xoay. Tiếng kêu ro ro lạ tai, đưa gió từ cánh cửa đến cửa sổ, rồi lòn qua tấm màn. Bên trong, người đàn ông, tài xế xe tải, ngồi trên chiếc ghế đẩu dựa khuỷu tay vào mặt quầy hắn quan sát cùng đợi ly cà phê từ tay ả bán hàng gầy gò, cô độc . Bằng thứ ngôn ngữ dọc đường, nhanh, vô hồn, hắn nói chuyện với cô ta:
- Ba tháng trước anh thấy hắn , hắn có nghề , cắt cái gì đó... quên mất... cái.. gì...
Cô ả ngắt ngang:
- ...không còn thấy hắn cách đây một tuần, theo mắt em thấy coi bộ đẹp trai, thằng này không đến nỗi tệ ,không hôi lắm.
Thỉnh thoảng có tiếng vài con ruồi kêu nhặng lên ngoài màn cửa. Máy pha cà phê đang phun hơi, cô gái bán hàng vội chạy lại sau, chẳng nhìn ả tắt máy.
Bên ngoài có gã đàn ông vừa đi men theo xa lộ. Hắn băng ngang đường tiến gần chiếc xe tải. Hắn bước chậm lại tới phía đầu xe, tựa tay lên tấm chắn bùn sáng loáng, hắn đọc dòng chữ "KHÔNG CHỞ NGƯỜI” đặt trước kiếng chắn gió. Một lát, hắn dợm đi tiếp nhưng chợt ngồi lại trên tấm bàn đạp chiếc xe tải, khuất với tiệm ăn . Gã đàn ông tuổi chưa quá ba mươi . Đôi mắt nâu rất sẫm và một ít màu nâu kia còn thấy trong con ngưoi của gã. Đôi gò má cao rộng, những đường hằn sâu, mạnh mẽ chạy dài xuống gò má, rồi uốn cong cạnh miệng. Môi trên gã dài, hàm răng trên lại nhô ra. Do vậy cặp môi gã luôn cố gắng dãn ra ngậm miệng, nhằm che đậy hàm răng. Bàn tay khô ráp, những ngón tay to thô , cùng móng tay kệch cỡm ,lổm chỗm những vết bám đóng vào . Khoảng giữa ngón trỏ và ngón cái trong tay, là nơi đây những vết da chai, sáng bóng.
Áo quần gã xem ra còn mới- một thứ mới rẻ tiền. Cái mũ lưỡi trai xám của gã mới đến nỗi cái vành trước còn cứng và còn nguyên cái nút gắn trên đó; nghĩa rằng còn nguyên hình dạng, chưa tróc sờn như những cái mũ lưỡi trai từng xài lâu ngày qua nhiều mục đích: xách đồ, lau người, khăn tay. Bộ đồ gã đang mặc may từ loại vải xám cứng rẽ tiền, mới đến nỗi còn nguyên nhưng nếp gấp trên quần. Chiếc áo sơ mi màu xanh chambray gã mặc, cứng, phẳng lì . Cái áo choàng quá lớn trong lúc quần lại ngắn, người lại cao. Hai đỉnh vai áo xệ xuống phía hai tay khi tay áo lại quá ngắn. Thế mà phần trước lỏng lẻo đập lạch phạch vào bụng . Gã mang đôi giày da mới với cái hiệu "quân đội cuối cùng". Những cái đinh gắn dưới theo hình móng ngựa để bảo vệ cho đế giày.
Gã vẫn ngồi trên chiếc bàn đạp chiếc xe tải , dở mũ,gã dùng nó lau mặt, xong gã lại đội lên - bước khởi đầu cho sự hư hại cái lưỡi trai. Gã chú ý vào chân. Nghiêng người , gã tháo bớt dây giày, không còn buộc kỹ . Chợt gã nghe trên đầu ống khói chiếc xe tải bắt đầu nhả mạnh ra từng bụm khói xanh.
Tiếng nhạc trong tiệm ăn ngưng hẳn nhưng giọng ca nam bên cái loa kia vẫn còn. Ả bán hàng vẫn chưa biết để tắt đi vì tai ả không nghe tiếng nhạc đã ngừng. Ngón tay ả từng phát giác ra cục bướu dưới tai . Ả cố gắng nhìn rõ cục bướu cho rõ qua cái gương phía sau quầy hàng. Ả tránh không cho ông tài biết, bằng cách đẩy một mớ tóc che cục bướu đó đi. Gã tài xế mách "có một hội vũ lớn ở Shawnee:
-Anh nghe vài người bị giết và vài chuyện khác. Em nghe gì không ?
-Không!
ả trả lời cộc lốc, ngón tay vân vê che che cục bướu dưới tai .
Bên ngoài , gã đàn ông ngồi đợi nhấp nhỏm, ngó lên đầu xe rồi nhìn thoáng qua tiệm ăn chờ động tĩnh. Xong, gã ngồi xuống lại bàn đạp chiếc xe tải. Giờ gã lôi trong túi bên ra gói thuốc cùng một xấp giấy vấn. Gã trịnh trọng vấn điếu thuốc một cách chậm rãi, hoàn hảo. Gã chăm chú xoa đều điều thuốc. Cuối cùng gã cũng phải hút, dúi que diêm đã cháy vào lớp đất dưới chân. Ánh nắng giờ đã lấn tới bóng im của chiếc xe vì trời đã đúng trưa.
Trong tiệm, gã tài xế trả tiền xong, dúi hai đồng bạc 5 xu thối lui vào máy đánh bạc. Bàn xoay dừng lại, gã chẳng trúng điểm nào.
-Bọn họ đã chỉnh ‘hắn’ rồi, em đừng hòng mà thắng!
gã chợt buông câu nói thế với ả.
Cô ả liếng thoắng:
- Non hai giờ trước có anh chàng đã trúng cú Jackpot đó mà, Ba Mươi Tám đồng luôn! Mong anh trở lui sơm sớm nha anh?
Gã hơi hé màn nhìn ra ngoài:
- Tuần hay mười ngày
Gã đáp gọn lỏn
-Anh phải lái đi Tulsa, sẽ không trở lui mau được, anh nghĩ vậy...
Ả cắt ngang:
-Đừng để ruồi vô đó nghe, ra hay vô cũng vậy
-Tạm biệt em!
Gã nói xong vội xô cửa bước ra ngoài. Tiếng cánh cửa có màn đóng mạnh phía sau.
Đứng dưới ánh nắng, tay gã lột một thanh kẹo cao su. Người gã khá nặng nề, đôi vai rộng, vùng bụng lại nở nang. Da mặt đỏ gay, đôi mắt xanh dài, hẹp, do gã luôn nheo mắt chống chọi ánh sáng chói dọi vào. Bận quần lính, mang dày cao cổ, vừa giữ thanh kẹo cao su giữa cặp môi, gã cố nói vọng qua bức màn của tiệm hàng:
-Thôi, đừng mong gì hết! em đừng nên trông mong anh phải nghe ngóng về em!
Ả bán hàng đang soi mình trong tấm gương phía bức tường sau lưng, buông câu càu nhàu.
Gã nhai thanh cao su thật chậm, vành môi và cặp hàm gã mở rộng theo mỗi nhịp nhai. Gã uốn miếng kẹo trong miệng, cuộn tròn nó dưới lưỡi , chân bước lại chiếc xe tải kia.
DI DÂN 1930S
*****
Gã xin quá giang xe giờ đứng phắc dậy nhìn xuyên qua cửa xe
- Cho tôi xin đi nhờ một chuyến, được không thưa ông ?
Người tài xế một thoáng liếc nhanh về tiệm ăn
-bộ chú mầy không thấy KHÔNG CHỞ NGƯỜI dán ở cửa kính hay sao ?
-Dạ có , tôi hẳn là thấy rồi . Nhưng đôi lúc cũng có một vài người rất tốt ông à , dù cho mấy lão chủ nhà giàu 'chết tiệt' kia buộc họ phải dán theo tấm bảng đó thưa ông .
Gã tài , chậm rãi leo vào xe, suy nghĩ từng chữ trong câu trả lời này . Giờ đây nếu gã từ chối , không những gã không phải là một ngừơi tốt mà là người bị ép buộc phải dán tấm biển kia vào xe, không được phép hợp tác với ai . Giờ nếu gã cho phép hắn vào, tự động gã là một người tốt, lại càng không phải kẻ chuyên bị những ông chủ giàu có 'chết tiệt' kể trên 'xài xể lung tung' được. Gã tài tự biết mình đang lâm vào thế kẹt, nhưng không thể tìm cách nào khá hơn . Nhưng, chính gã rất muốn mình là kẻ hảo tâm . Gã lại liếc rất nhanh vào tiệm ăn .
-mau thu mình theo cái bàn đạp kia cho đến khi chúng ta tới khúc quanh đằng kia hẳn hay!
HENRY FONDA trong vai Tom Joad [The Grapes of Wrath phim 1940)
Anh chàng xin quá giang lẹ làng rạp người cho khỏi ai thấy, đu vào tay cửa . Chiếc xe rồ máy vô số xong vọt đi. Số một, số hai , số ba cái đà tăng nhanh cho đến số bốn. Dưới mắt người đang bám vào cửa xe, mặt xa lộ lướt qua vùn vụt làm hắn muốn chóng mặt . Chạy khoảng một dặm cho đến khúc quẹo đầu tiên, chiếc xe tải chạy chậm lại. Gã quá giang giờ mới dám thẳng người dậy mở tay cửa luồn người vào ngồi vào ghế . Người tài xế nhìn khắp người gã quá giang, mắt he hé, miệng gã vừa nhai vừa suy nghĩ . Cơ hồ tất cả ý tưởng của gã tài đều được cái hàm kia phân loại sắp xếp trước khi đi tới não . Mắt gã tài giờ bắt đầu chú ý tới cái mũ lưỡi trai mới, lần xuống bộ đồ mới và tiếp đến đôi giày mới kia. Gã quá giang cố vặn vẹo cái lưng vào thành ghế, tìm thoải mái xong, gã gở mũ xuống, dùng nó chùi vệt mồ hôi trên trán cùng dưới cằm .
-Rất đội ơn Ông
Gã thốt lên
-Chân tôi muốn liệt cả ra thưa ông
-giày mới ..
Gã tài xế thốt lên . Giọng gã phát ra đều đều giống nhau mang tính chất vừa bí mật vừa bóng gió nào đó y như trong đôi mắt của gã .
-Chú mày chớ nên đi bộ với đôi giày mới , trong trời nóng thế này
Gã quá giang cúi xuống nhìn đôi giày bám đầy bụi vàng
-tôi chẳng có đôi giày nào khác , gã trả lời
-người nào cũng phải mang như vậy thôi nếu chẳng có đôi nào mà lựa cả ông à
Gã tài hơi nheo mắt ngó về trước có vẻ cảm thông, chiếc xe tăng nhanh hơn một ít
-đi xa không ?
-Dạ ...dạ... đúng ra tôi phải đi nhưng vì quá mệt..
Câu hỏi từ người tài xế mang một vẻ dò xét khôn khéo. Coi bộ gã đang dang tấm lưới gồm những câu dò :
-Tìm việc hả ?
-không , thưa ông, 'ông già' tôi kiếm được một nơi có tới bốn mươi mẫu đất. Ông già làm nông, chúng tôi là dân ở đó lâu rồi.
Người tài xế giờ mới chú ý nhìn cánh đồng thấy bắp đang thi nhau ngã rạp dọc theo hai bên đường. Chúng phủ đầy bụi đất . Đôi ba loài đá lửa nhô lên lớp bụi đất đó. Gã nói như với chính mình:
" một người làm nông có bốn mươi mẫu đất và hắn ta không bị bụi vùi lấp và không bị máy móc đánh bại ?
-Tất nhiên, tôi chưa hề nghe
gã quá giang vội phân bua
-phải lâu sau này chú mày sẽ hay
gã tài xế giải thích
*****
Có con ong lọt vào cabin đập cánh vù vù sau tấm kiếng chắn gió . Gã tài dùng một tay gạt từ từ cho con ong lọt ra không khí bên ngoài và bay mất .
-Thợ làm nông giảm đi nhanh chóng vào lúc này , gã tiếp
-Một cái mày cày có thể thế tới mười gia đình . Máy cày giờ đây thật là đại họa. Chúng lấn vào và đẩy gia đình làm mùa ra . Làm sao cha chú mày trụ mãi được chứ ?
Lưỡi và cặp hàm người tài xế giờ đây lại bận rộn với cái kẹo cao su bị quên trong miệng , gã lại nhai nhào nặn cái kẹo lui tới .Mỗi lần gã mở miệng, người ta thấy cái lưỡi gã đang uốn tròn miếng kẹo bên trong .
-Ô, tôi chưa nghe chuyện này lần nào. Tôi chưa đi học lần nào ông già tôi cũng chưa- nhanh nhảu gã tiếp
-nhưng chúng tôi có thể, nếu chúng tôi muốn
-đang làm việc đó chứ ?
lại một câu dò xét ngẫu hứng bí mật. Gã tài xế đưa mắt ngắm cánh đồng, một làn không khí như đang lung linh rung động, gom hết thứ kẹo cao su đang nhai vào một bên má, xong gã rướn người nhổ ra ngoài cửa xe .
-dạ đúng.
-Theo ta , cứ nhìn bàn tay chú mày . Nếu không mãi cầm rìu thì lại cầm càng xe . Bàn tay nó bóng thế kia . Tôi chỉ nhìn những thứ đó không thôi cũng đoán được. Mà hãy tự hào về chúng đó chứ
Gã quá giang trố mắt nhìn ông tài . Tiếng bánh xe vẫn mãi 'trường ca' - khúc hát lăn đều trên mặt đường .
-Chú mày muốn biết thêm gì không ? ta sẽ nói cho, không nên đoàn mò đó nghe
-đừng quá lo, ta không là kẻ tò mò đâu
-tôi sẽ trả lời ông mọi thứ, tôi không dấu giếm gì đâu ông ơi
- khỏi lo ! ta ưa quan sát cho qua thì giờ thôi.
-Đây, tôi nói hết cho ông đây . Tên tôi là Joad- Tom Joad . Ông già tôi là Old -Tom Joad , mắt gã có vẻ lo lắng nhìn người tài xế.
-đừng lo, ta chẳng có ý gì hết.
-không tôi không lo gì hết, Joad trả lời, tôi luôn gắng hòa đồng với mọi người và không muốn nghi ngại ai cả.
Gã chợt dừng, nhìn ra cánh đồng khô hạn. Những lùm cây chết khô ngắc ngoải dưới trời nóng cả một khoảng xa ngoài kia . Gã chợt lôi bao thuốc cùng giấy vấn ra, xe điếu thuốc giữa hai đầu gối nơi gió không thổi vào được.
Gã tài xế lại nhai kẹo, đều đặn , chu đáo như một con bò. Gã đợi mọi thứ nói ra trước đây đều biến đi vào quên lãng . Cuối cùng, khi bầu không khí bình thuờng trở lại, gã tiếp
-Một người thì đừng nên làm cái nghề tài xế chuyên bị bốc lột này , chẳng biết gì lại chẳng giống ai . Mấy người chủ chẳng muốn chúng tôi chở giúp ai . Chúng tôi cứ mãi miết với chiếc xe này ngoại trừ nếu muốn cơ hội bị đuổi việc như chuyện ta giúp chú mày hôm nay đây
-Tôi thật biết ơn ông , Joad thốt lên
-ta biết có vài gã từng làm những điều kỳ dị khi lái xe tải . Ta nhớ có một gã cùng hai thằng bạn khác thuờng làm thơ cho qua thì giờ
Gã âm thầm liếc xem vẻ mặt Joad có ngạc nhiên hay thích thú gì không . Joad vẫn im lìm lặng ngắm khoảng đường trước mắt , dọc theo con đường con đường bạc trắng nhẹ nhàng uốn khúc, mặt đất y như phồng lên . Thế rồi gã tài tiếp tục:
- ta nhớ gã có làm bài thơ ngay tại nơi này, nói về gã cùng cặp bạn khác . Họ muốn đi khắp thế gian uống rượu, phá phách, bởn cợt mọi người . Ước gì ta nhớ bài thơ đó . Gã này có viết những câu mà ngay cả Đức Jesus cũng chào thua . Đoạn đó viết như vầy "và ở đó chúng ta theo dõi một tên da đen, cùng cái cò súng lớn hơn vòi con voi hay lớn hơn con cá voi. Cái vòi con voi trông giống cái mũi mà đối với voi thì chỉ gọi là vòi. Gã bạn đó chỉ cho ta trong cuốn từ điển. Mà cuốn từ điển này lại cứ đeo mãi bên mình hắn . Gã tìm chữ này khi ăn mứt và uống cà phê.
*****
Gã ngưng . Hết nói một hơi dài gã cảm thấy cô độc. Đôi mắt bí ẩn lại chiếu lên người khách đi cùng. Joad vẫn im lặng. E ngại, gã tài xế tìm cách bắt Joad phải nhập cuộc
-Chú mày bao giờ biết ai mà dám nói táo bạo như thế không hả?
-thầy giảng đạo đó ông , Joad trả lời
-tốt, chú mày cũng choáng khi nghe gã này nói những lời táo bạo này, dĩ nhiên đối với thầy giảng đạo thì chẳng ai dại gì mà báng lại. Nhưng gã này thật buồn cười. Chú mày chẳng để tâm cái gã chuyên nói tầm bậy đó . Gã ta chẳng có bao giờ làm gì đàng hoàng.
Gã lại khẳng định . Gã biết ít ra thì Joad bắt đầu lắng nghe . Gã quẹo gắt chiếc xe ở một khúc cong làm bánh xe rít lên trên đường.
-giống như ta vừa nói, gã tiếp...
-gã lái xe tải này làm những điều thật kỳ. Gã cứ mãi lo chạy trước, khư khư giữ lấy con đường dưới bánh xe của gã. Mấy thằng bạn có lần nói rằng lái xe tải khi nào cũng ăn, khi nào cũng có mặt trong các quán Hamburger dọc theo xa lộ
-Chắc chắn là họ ở đó , Joad đồng ý
-đúng là họ có ngừng, nhưng không để ăn . Hiếm khi thấy họ đói. Làm 'mẹ gì' có chuyện đó . Các quán này là nơi chú mày đến, và khi ngừng thi mua gì cho họ . Nơi mà chú mày có thể nói chuyện 'tầm phào' thả sức sau kệ hàng. Nơi chú mày có thể mua ly cà phê , miếng bánh. Những thứ có thể giúp cho con người ta một chút gì nghỉ ngơi
Gã chậm rãi nhai và đưa lưỡi chuyển miếng kẹo cao su trong miệng .
-thật là khó , Joad nói nhưng không ý gì .
Người lái xe tải liếc nhanh về Joad, tia nhìn có vẻ châm biếm.
-Ồi, khó mẹ gì , gã nói, ra vẻ gắt gỏng
-Nhìn này - dễ thôi nếu chú mày biết cách ngồi vào đây với tám, có thể là mười hay mười bốn giờ đồng hồ . Rồi con đường trở thành cục nợ cho gã . Gã phải làm thứ gì đó. Hát vài bài hay huýt gió. Công ty chẳng bao giờ cho phép dùng radio. -Có người đem theo ít rượu nhưng thứ đó không kéo dài được lâu
Cuối cùng gã có vẽ tự hào
-Ta không bao giờ uống rượu cho đến khi tới nơi.
-Thật hả , Joad hỏi
-Đúng ! Đàn ông thì phải biết táo bạo -đi trước . Đó là tại sao ta thuờng nghĩ tới chuyện học ở trường báo chí hay kỹ sư cơ khí . Chuyện đó dễ thôi vì chỉ học một ít bài tại nhà. Ta có nghĩ về chuyện đó nếu thế thì ta đâu có lái xe tải mà chỉ có bảo người khác làm nghề lái xe này thôi.
Joad lôi chai whisky từ bên trong chiếc túi áo khoác
-Ông chắc chắn không nhấm chút nào chứ ? Giọng Joad có vẻ trêu ngươi.
-Không, lạy Chúa , ta không dám đụng nó đâu. Một thằng đàn ông không nên uống rượu suốt thời gian suốt quá trình tập luyện như ta .
Joad mở nút rượu ,nhấm nháp hai ngụm ,xong vặn chai lại rồi nhét chai rượu lại vào túi . Mùi nồng của thứ rượu whisky tỏa đầy phòng lái.
-coi bộ ông căng thẳng quá
Joad có vẻ quan tâm
-ông có vấn đề về gái hả ?
-Ố, chắc vậy rồi . Nhưng dù sao ta vẫn 'đi trước' vấn đề nên thuờng tập trong đầu đối phó với ba thứ quỷ này lâu rồi .
Chút rượu vừa rồi coi bộ làm Joad bớt e dè. Gã tiếp tục vấn điếu thuốc khác và châm lửa .
-tôi thì không phải gặp nhiều rắc rối đến thế
Gã tài xế nhanh chóng tiếp tục câu chuyện
-Ta không cần phải gắng nhiều …
Gã tiếp
-ta luôn tự rèn trong đầu như thế. Hai năm trước ta có theo một khóa học …
tay phải gã vuốt nhẹ tay lái
-giả sủ , khi ta chở giúp ai đó trên đường . Ta quan sát gã, khi chở xong ta phải cố nhớ lại mọi thứ của gã . Áo quần gì, giày mũ ra sao , cách đi đứng và có thể cao nặng bao nhiêu cùng có sẹo hay không nữa . Ta làm vậy rất khá . Rồi ta có thể phác họa toàn bộ hình ảnh này trong đầu. Có lúc, ta nghĩ nên lấy khóa đào tạo chuyên viên lấy dấu tay. Chú mày có thể ngạc nhiên về trí nhớ của một người đấy nhé .
*****
Joad uống nhanh ngụm nước từ cái bình . Gã kéo hơi thuốc cuối cùng từ điếu thuốc gây khó chịu kia và rồi, gã dùng ngón tay trỏ và ngón tay cái chai sạn bóp dí đầu thuốc đang cháy dở . Gã vò nát phần đót điếu thuốc bỏ ra cửa xe, cố để làn gió hút phăng đi bụi tàn giữa hai ngón tay của gã . Cái bánh xe vang tiếng lớn hơn khi chạy vào lề đường . Đôi mắt đen thẩm của Joad chợt vui khi gã ngó chằm chặp theo con đường. Gã tài có vẻ đợi, khó chịu liếc nhìn . Cuối cùng cái môi trên dài thuờn của Joad hơi mở ra, gã gắng cười thầm một cách im lặng , ngực gã hơi co thắt với tiếng cười thầm đó
-Ông bạn thân yêu có chắc giữ được lâu dài để đạt được chuyện đó không vậy ?
Gã tài xế không cần nhìn lại
-đạt tới chuyện gì ? Chú mày có ý nói gì ?
Đôi môi dài của Joad gắng bám chặt vào hàm răng dài trong thoáng giây, xong gã liếm môi giống như con chó , từ miệng gã liếm hai lần hai huớng khác nhau. Giọng gã trở nên thô lậu hơn
-ông bạn muốn biết tôi muốn nói gì hả ? ông cho tôi đi nhờ khi tôi gặp ông mới lần đầu .
Gã tài xế nhìn thẳng phía trước, bàn tay bám chặt vào tay lái mạnh đến nỗi da lòng bàn tay gã muốn tróc ra , phía lưng bàn tay gã trở thành tái xanh. Joad tiếp
-Ông biết tôi từ đâu ... Tài xế im lặng. ...đến không vậy hả ?
-Ồ-chắc là. Có thể ...nhưng đây không là chuyện của ta. Ta có việc của ta. Chuyện của chú mày không liên quan gì đến ta
Gã tài hạ thấp giọng
-tánh ta không ưa xía vào chuyện người khác
Gã thình lình im lặng và chờ đợi. Hai bàn tay gã vẫn trắng bạch bám vào tay lái. Có con châu chấu nhảy qua cửa xe đậu ở phần trên bảng điều khiển , nó đậu vào đó hai cánh kêu lách tách đánh nhịp với hai càng chân co lại . Joad vội với tay rồi dùng hai ngón tay bọp dẹp cái đầu cứng con chấu chấu cùng quăng nó qua thành cửa .
Joad lại cười thầm vừa gạt sạch những mảnh vụn của con chấu chấu còn bám lại đầu hai ngón tay.
-Ông nhìn lầm tôi rồi , thưa ông
-Tôi không dấu chi nữa, đúng tôi ở tù tại nhà tù McAlester suốt bốn năm. Đúng đây là áo quần họ cho tôi khi tôi rời chỗ đó. Tôi đếch ngại khi ai biết chuyện này. Tôi trên đường về chổ ông Già tôi. Tôi chẳng nằm dài nguòi ra mà đợi việc bao giờ .
Gã tài xế thốt lên
-Ôi, đây lại là không phải chuyện của ta , và ta chẳng là kẻ thọc mũi vào chuyện người khác làm gì
-chẳng cần ông là gì , Joad cự ngay
-cái mũi của ông đã thò ra cách đây tám dặm rồi . Ông đã thò cái mũi ấy tọc mạch hỏi hết về tôi lùng sục mọi thứ như chú cừu trong vườn rau rồi mà .
Mặt gã tài xế giờ đanh lại
-Chú mày quá lầm ta rồi , gã phân bua yếu ớt
Joad bật cười lớn hơn
-Ông thật là kẻ tốt bụng . Ông đã cho tôi đi nhờ . Thôi đã đến lúc chia tay rồi. Và rồi cuối hết ông có muốn biết tôi sẽ làm gì sắp tới không nào ?
-Lại là chuyện không dính líu gì đến ta mà.
-không phải tất cả đều không liên quan đến ông đấy hử , ngoại trừ thoát ra khỏi cái việc cực khổ bám theo ông mãi và ít nhất là ông cần làm . Nào , đến nơi rồi , đàng kia kìa
-vâng
-Thôi, tôi sẽ xuống ở đó Biết tôi làm gì chắc chắn là ông đang sợ ướt cả quần rồi chứ gì ? Tôi không phải là đứa sẽ làm hại ông đâu.
Tiếng ùm ùm của máy xe chậm lại tiếng bánh xe lăn trên đường từ từ chậm lại. Joad lại lôi chai rượu ra uống tiếp một ngụm nhỏ . Chiếc xe tải trờ tới vừa lúc dừng lại nơi con đường đất gặp xa lộ . Joad bước ra đứng bên thành cửa xe . Ống khói thẳng đứng tiếp tục nhả từng bụm khói xanh nho nhỏ lên cao . Joad hơi nghiêng người gần gã tài xế
-TỘI GIẾT NGƯỜI !
Gã nói rất nhanh
-Đó là cái chữ lớn nhất đồng nghĩa tôi đã giết một thằng cách đây bảy năm và ở tù bốn năm để đền tội đấy mà
Mắt người tài xế giờ đây lướt nhanh qua mặt Joad để mong nhớ mãi khuôn mặt này
-Ta chẳng hề hỏi chú mày về chuyện này mà , gã tiếp...
-ta chỉ lo việc của ta thôi
-Ông có thể kể chuyện này tại mọi điểm dừng từ đây cho đến Texola đó mà
và gã mĩm cười
-thôi tạm biệt ông nha, ông thật tốt bụng đấy . Nhưng hãy xem, có lúc ông sẽ ở tù ,cả khối thắc mắc ông sẽ gặp. Hãy đánh điện cho tôi biết về ông lúc nào ông không còn kín miệng đó nhé.
Gã dùng lòng bàn tay đập đập vào cửa xe
-cám ơn ông đã cho đi
hắn nói lớn
-xin tạm biệt
Nói xong gã xoay người đi vào con đường đầy bụi đất .
Người tài xế nhìn sững theo hắn trong phút chốc, bỗng gã gọi theo
-chúc may mắn !
Joad đưa tay vẫy nhưng không xoay người lại . Tiếng máy xe gầm lên, tiếng gài số.
Chiếc xe tải lớn màu đỏ ì ạch, chạy xa dần
Đinh Hoa Lư translation 6/5/2015
Căn nhà bảo tàng của nhà văn Steinbeck tại
132 Central Avenue, Salinas, California, nơi nhà văn sống trong thời thơ ấu
===========================================
No comments:
Post a Comment